Ως τις αρχές του 16ου αιώνα η πόλη αντιμετώπιζε έντονο πρόβλημα λειψυδρίας. Ήδη από τη βυζαντινή περίοδο η ύδρευση γινόταν από πηγάδια και υπόγειες δεξαμενές που συγκέντρωναν κυρίως όμβρια ύδατα. Η κατασκευή από τον γενικό προνοητή Fransesco Morosini του υδραγωγείου που μετέφερε το νερό σε απόσταση 15,5 χιλιόμετρα, από τη θέση Πελεκητά ή Γράμματα στις υπώρειες του Γιούχτα ως τη μεγαλόπρεπη κρήνη που κατασκευάστηκε το 1628 στην πλατεία του Δουκικού Μεγάρου, έλυσε οριστικά το ζήτημα. Το έργο διήρκεσε μόλις 15 μήνες και εκτελέστηκε από τους μηχανικούς Zorzi Corner, Raffaele Monani και Francesco Basilicata. Το υδραγωγείο περνούσε στη διαδρομή του από τρεις υδατογέφυρες, που διατηρούνται ακόμη στο Καρυδάκι Αρχανών, τη Σύλαμο και τη Φορτέτζα.
Για να φτάσει στην πλατεία του Δουκικού Ανακτόρου από την Πύλη Ιησού, διέσχιζε την ανατολική πλευρά της πλατείας του Άρεως (σημερινή πλατεία Ελευθερίας), πάνω από μια τρίτοξη γέφυρα, τις περίφημες Τρεις Καμάρες, ονομασία με την οποία παρέμεινε γνωστή η πλατεία ως τα νεότερα χρόνια. Από την Πύλη Voltone μια μολύβδινη σωλήνα οδηγούσε το νερό ως την κρήνη. Τα εγκαίνιά της έγιναν με μια πανηγυρική τελετή στις 15 Απριλίου του 1628 ημέρα της εορτής του προστάτη της Βενετίας Αγίου Μάρκου.
Η κρήνη είχε ως κύριο θέμα το θαλάσσιο βασίλειο, με σκηνές (νύμφες, τρίτωνες, δελφίνια, ιππόκαμποι και θαλάσσιοι δαίμονες) που παριστάνονταν ανάγλυφα στα μέτωπα της μεγάλης οκτάλοβης δεξαμενής. Στη λεκάνη της κρήνης, που στηριζόταν σε τέσσερις λέοντες, πατούσε η υπερμεγέθης μορφή του Ποσειδώνα, του περίφημου Τζιγκάντε, όρθιου πάνω σε δελφίνι. Το σύνολο των γλυπτών ήταν έργο του Ρεθυμνιώτη γλύπτη Θωμά Μπενέτου ή Φραμπενέτου και των αδελφών του. Το 1847 οι Οθωμανοί κάλυψαν την κρήνη μ’ ένα ψηλό επιστέγασμα στηριγμένο σε υποστυλώματα, που έφερε την επιγραφή «Συντριβάνι Αμπτούλ Μετζίτ» προκειμένου να το μετατρέψουν σε κοινωφελή κρήνη (σεμπίλ). Το 1900, μετά την απελευθέρωση, το προστέγασμα καθαιρέθηκε και η κρήνη αποκαταστάθηκε ως συντριβάνι, χωρίς το άγαλμα του Ποσειδώνα με το δελφίνι, το οποίο καταστράφηκε σε άγνωστη περίοδο.
![]() | 1. Ηράκλειο – Rabd el Khandaq – Χάνδακας- Candia – Μεγάλο Κάστρο. Η περιπέτεια μιας πόλης | ![]() |
---|---|---|
![]() | 1.1 Ο Χάνδακας στη Βενετοκρατία | ![]() |
![]() | 1.2 Τα δημόσια κτήρια | ![]() |
![]() | 1.2.1 Η Ruga Maistra | ![]() |
![]() | 1.2.2 Το Δουκικό ανάκτορο | ![]() |
![]() | 1.2.3 Η Ενετική Λέσχη (Loggia) | ![]() |
![]() | 1.2.4 Η αποθήκη των σιτηρών (Fondaco) | ![]() |
![]() | 1.2.5 Η πύλη Voltone | ![]() |
![]() | 1.3 Οι ναοί του Ορθόδοξου δόγματος | ![]() |
![]() | 1.3.1 Αγία Αικατερίνη Σιναϊτών | ![]() |
![]() | 1.3.2 Αγία Αναστασία | ![]() |
![]() | 1.3.3 Άγιος Ματθαίος | ![]() |
| 1.3.4 Άγιος Ονούφριος | ![]() |
![]() | 1.3.5 Παναγία των Αγγέλων | ![]() |
| 1.3.6 Παντάνασσα (Μικρός Άγιος Μηνάς) | ![]() |
![]() | 1.4 Οι ναοί του Καθολικού δόγματος | ![]() |
![]() | 1.4.1 Η δουκική εκκλησία του Αγίου Μάρκου | ![]() |
![]() | 1.4.2 Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής | ![]() |
![]() | 1.4.3 Άγιος Παύλος των Σερβιτών | ![]() |
![]() | 1.4.4 Η μονή του Αγίου Φραγκίσκου | ![]() |
![]() | 1.4.5 Η παναγία των Σταυροφόρων | ![]() |
![]() | 1.4.6 Ο Άγιος Πέτρος των Δομηνικανών | ![]() |
| 1.4.7 Ο Άγιος Τίτος | ![]() |
![]() | 1.4.8 Ο ναός του Σωτήρα | ![]() |
![]() | 1.5 Οι κρήνες | ![]() |
![]() | 1.5.1 Η κρήνη της Ruga Panigra | ![]() |
![]() | 1.5.2 Η κρήνη Bembo | ![]() |
![]() | 1.5.3 Η κρήνη Morosini | ![]() |
![]() | 1.5.4 Η κρήνη Priuli | ![]() |
![]() | 1.5.5 Η κρήνη Sagredo | ![]() |