Θεματικές ενότητες

2.2 Τα ανάγλυφα εμβλήματα της Βενετίας

Σε τρεις όψεις του φρουρίου κυριαρχούσε το ανάγλυφο έμβλημα της Βενετίας, ο φτερωτός λέοντας που κρατά ευαγγέλιο, σύμβολο του προστάτη της Βενετίας Αγίου Μάρκου.

Το πρώτο έμβλημα εντοιχίστηκε το 1533 στην κύρια, δυτική όψη, πάνω από την κεντρική πύλη. Έχει ύψος 5,10μ. και πλάτος 3,70μ. που διευρύνεται σε 4,50μ. στην αετωματική απόληξη. Το μεγάλο σε μέγεθος φτερωτό λιοντάρι, στραμμένο στα αριστερά και με το ευαγγέλιο ανάμεσα στα μπροστινά του πόδια, είναι σήμερα εξαιρετικά διαβρωμένο, μπορεί ωστόσο κανείς να αντιληφθεί από το ύψος του αρχικού αναγλύφου ότι θα επρόκειτο για έργο υψηλής ποιότητας. Στη βάση του αετωματικού πλαισίου υπήρχε επιγραφή με τα ονόματα του δόγη Andrea Gritti, του δούκα Dominico Capelo, του αρχιστράτηγου Gerolamo Zane και των συμβούλων Marcantonio Diedo και Nicolò Marcello, από την οποία διατηρούνται πια ελάχιστα τα άκρα.

Την ίδια περίπου εποχή πρέπει να τοποθετήθηκε και το μαρμάρινο πλαίσιο με το εξίσου καλής εργασίας λιοντάρι της νότιας πλευράς (ύψος 2,46μ. πλάτος 2,73μ. και με το γείσο 3,26μ.), του οποίου σήμερα λείπει η κεφαλή. Ο λέοντας βαδίζει προς τα δεξιά, κρατώντας ευαγγέλιο ανάμεσα στα μπροστινά πόδια. Το σώμα αποδίδεται προοπτικά, με φυσιοκρατικότητα, όπως και πλούσια χαίτη. Το πλαίσιο είναι λιτό και επιστέφεται από οριζόντια επίπεδη πλάκα με ίχνη επιγραφής.

Στα 1534 χρονολογείται το λιοντάρι της ΒΑ πλευράς). Εγγράφεται επίσης σε μαρμάρινο οικίσκο με αετωματική απόληξη. Το συνολικό ύψος του εμβλήματος είναι όμοιο με του δυτικού μετώπου, δηλαδή 5,10μ., και το πλάτος 3,50μ. Στο αέτωμα διατηρούνται υπολείμματα ανάγλυφης μορφής του «Αιώνιου Πατέρα». Τα σκέλη του λέοντα που τοποθετούνται στο πρώτο επίπεδο αποδίδονται ολόγλυφα, το σώμα είναι στραμμένο προς τα δεξιά, αλλά το κεφάλι στρέφει κατενώπιον. Με το αριστερό εμπρός πόδι στηρίζει το ανοιχτό ευαγγέλιο. Τα φτερά εκτείνονται παράλληλα με το σώμα του ζώου, ωστόσο οι βόστρυχοι της χαίτης είναι λιγότερο κινημένοι και σε χαμηλότερο ανάγλυφο σε σχέση με την παράσταση της νότιας όψης. Στη βάση υπάρχει ταινία με επιγραφή σε προχωρημένη διάβρωση πάνω από γείσο που στηρίζεται σε κιλίβαντες. Πιο κάτω διαμορφώνεται τριγωνική απόληξη διαιρεμένη σε δυο διακοσμητικές ταινίες. Η πάνω κοσμείται με δυο ανάγλυφα αντωπά δελφίνια με εφαπτόμενα ρύγχη και η κάτω με αντικριστά ημίφυλλα άκανθας που φύονται από τη βάση ανθεμίου. Για την κατασκευή του εμβλήματος χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά είδη μαρμάρου, πιθανότατα σε δεύτερη χρήση, ενώ κάποια τμήματα ίσως προέρχονται από μεταγενέστερες συμπληρώσεις.

1. Gerola Giuseppe, 158,159, No4 , ‘I monumenti veneti nell’ isola di Creta IV’, I monumenti veneti nell’ isola di Creta - vol. IV, RISVSLA, Venezia, 1932, σ. 309-310 Περισσότερα

Κείμενα της ίδιας θεματικής ενότητας (4)

Characteristic Icon
2. Rocca a Mare – το φρούριο της θάλασσας
Characteristic Icon
2.1 Η ιστορία της κατασκευής
Characteristic Icon
2.3 Η ιστορία των αναστηλωτικών επεμβάσεων του 20ού αι.
Characteristic Icon
2.4 Οι πρόσφατες εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης του Ενετικού Φρουρίου (2011-2016)