Από τα πρώτα χρόνια της τουρκικής εισβολής οι Κρητικοί επιχείρησαν ν’ αντιδράσουν απέναντι στον κατακτητή, όχι όμως με οργανωμένο τρόπο. Πολλοί κατέφυγαν αρχικά στα τρία φρούρια που παρέμεναν απόρθητα, τη Γραμβούσα, τη Σούδα και τη Σπιναλόγκα, και αργότερα (1715) στα βουνά και τα μοναστήρια. Από εκεί επιχειρούσαν να πλήξουν τους κατακτητές με νυχτερινές επιδρομές. Οι Τούρκοι τους ονόμαζαν «Χαΐνηδες» (επίβουλους, προδότες). Όσοι συλλαμβάνονταν υπέμεναν τρομερά βασανιστήρια και έβρισκαν φρικιαστικό θάνατο.

Το 1770 έλαβε χώρα η πρώτη σοβαρή και οργανωμένη εξέγερση σε βάρος των Τούρκων, με επικεφαλής τον πλούσιο Σφακιανό πλοιοκτήτη Ιωάννη Βλάχο, γνωστό ως Δασκαλογιάννη. Η επανάσταση του Δασκαλογιάννη εντάσσεται στο κίνημα των Ορλωφικών και στο ευρύτερο πλαίσιο της πολιτικής που άσκησε την περίοδο αυτή η Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας. Στις υψηλές γνωριμίες του πολυταξιδεμένου Ιωάννη Βλάχου συγκαταλέγονταν ο Εμμανουήλ Μπενάκης και ο Θεόδωρος Ορλώφ. Ο τελευταίος, το 1769 βρισκόταν στη Μάνη, με εντολή της Αικατερίνης, για να οργανώσει την επανάσταση, στην οποία έλαβαν μέρος πολλοί Σφακιανοί.

Υπολογίζοντας στη ρωσική βοήθεια ο Δασκαλογιάννης προετοίμασε την επανάσταση στα Σφακιά, συγκεντρώνοντας όπλα και εφόδια, παρά τις επιφυλάξεις των κατοίκων της περιοχής. Από την άλλη, οι τουρκικές αρχές είχαν πληροφορηθεί για τις προθέσεις του ρωσικού στόλου να κατευθυνθεί από το Γιβραλτάρ προς το λιμάνι της Σούδας. Η αντίδραση των Σφακιανών ξεκίνησε με την άρνησή τους να καταβάλλουν τον κεφαλικό φόρο το Πάσχα του 1770. Η επίθεση των περίπου 2000 αγωνιστών ξεκίνησε πιθανότατα στις 4 Απριλίου και στράφηκε αρχικά στις πλησιέστερες περιοχές της Κυδωνίας. Η τουρκική αντίδραση ήταν άμεση. Πολιόρκησαν τα Σφακιά με 15.000 άνδρες. Μετά την άρνηση των Σφακιανών να παραδοθούν ακολούθησε επίθεση σε τρία μέτωπα. Όλο το καλοκαίρι και το φθινόπωρο οι κάτοικοι αμύνθηκαν με αφάνταστη γενναιότητα, ωστόσο οι ελπίδες τους για βοήθεια από τη Ρωσία διαψεύστηκαν. Όταν οι Τούρκοι κατέστρεψαν και πυρπόλησαν τα χωριά ολόκληρης της επαρχίας, οδηγώντας τους αιχμαλώτους – μεταξύ αυτών τη γυναίκα και τις δυο θυγατέρες του Δασκαλογιάννη- στα σκλαβοπάζαρα, οι επαναστάτες αποφάσισαν να συνθηκολογήσουν και να υπογράψουν κείμενο με ταπεινωτικούς όρους (17 Μαρτίου 1771), έχοντας λάβει διαβεβαιώσεις ότι θα αμνηστευθούν.

Ωστόσο ο Πασάς του Χάνδακα, αθετώντας τη συμφωνία, συνέλαβε το Δασκαλογιάννη και διέταξε να τον γδάρουν ζωντανό. Οι σύντροφοί του Σφακιανοί φυλακίστηκαν στον Κούλε (πιθανότατα στα ημιυπόγεια δωμάτια αυτού εδώ του διαδρόμου) απ’ όπου κατάφεραν ν’ αποδράσουν τρία χρόνια αργότερα.

Η επανάσταση του Δασκαλογιάννη υπήρξε η πρώτη από τις πολυάριθμες απόπειρες των Κρητικών να ανακτήσουν την ελευθερία τους.